өҫтәлдән китап алыу

брать книгу со стола — өҫтәлдән китап алыу

брать лопату — көрәк алыу

брать билеты в театр — театрға билеттар алыу

бери влево — һулға тот

брать выше — юғарыраҡ алыу

ястреб берёт диких гусей — ҡарсыға ҡырағай өйрәктәрҙе тибеп ала

собаки не брали кабанов — эттәр ҡабандарҙы тотманы

винтовка берёт на триста метров — винтовка өс йөҙ метрҙы алдыра

брать быка за рога — туранан-тура төп эшкә күсеү, үгеҙҙе мөгөҙөнән алыу

брать высоту — юғарыға күтәрелеү

брать (взять) верх — еңеү, өҫтөнлөк алыу, өҫкә сығыу

брать (взять) в оборот кого — ҡыҫымға алыу, яғаһына йәбешеү, яғаһынан алыу, арт һабағын уҡытыу

брать тему для диссертации — диссертация өсөн тема алыу

брать уроки — дәрес алыу

на удочку рыба берёт хорошо — ҡармаҡҡа балыҡ яҡшы ҡаба

брать смородину — ҡарағат тиреү

брать в дорогу чемодан — юлға сумаҙан алыу

брать с собой детей — үҙең менән бергә балаларҙы алыу

брать работу на дом — өйгә эш алыу

он берёт не силой, а ловкостью — ул көс менән түгел, ә таһыллыҡ менән алдыра

он берёт умом — ул аҡыл менән алдыра

брать землю в аренду — ерҙе ҡуртымға алыу

брать деньги в долг — аҡсаны бурысҡа алыу

брать машину напрокат — машинаны ҡуртымға алыу

брать такси — такси яллау

брать няню — бала ҡараусы яллау

брать квартиру — фатир алып тороу

приобрести интересную книгу — ҡыҙыҡ китап алыу

приобрести друзей — дуҫтар булдырыу

приобрести знания — белемгә эйә булыу

приобрести опыт — тәжрибә туплау

приобрести новое значение — яңы мәғәнә алыу

приобрести славу — дан ҡаҙаныу

приобрести дурную репутацию — яманаты сығыу

отправить книги почтой — почта аша китап һалыу

отправить теплоход — теплоход ебәреү

отправить в рот — ауыҙға һалыу

отправить на тот свет — теге донъяға оҙатыу

засесть в углу — мөйөшкә ултырып алыу

засесть в штабе — штабта төпләнеү

засесть за книги — китапҡа ныҡлап тотоноу

засесть дома — өйҙә оҙаҡҡа ҡалыу

засесть в деревне — ауылда оҙаҡҡа ҡалыу

засесть на чердаке — өй башында йәшеренеп ултырыу

пуля засела в стене — пуля стенаға тишеп ингән

тоска засела в душе — күңелде һағыш биләне

книга потерялась — китап юғалды

память начала теряться — зиһен тарҡала башланы

дорожка теряется во ржи — юл арыш араһына инеп юғала

теряться перед учителем — уҡытыусы алдында ҡаушау

не теряться в беде — бәлә-ҡаза килгәндә аптырап ҡалмау

сорвать яблоко с яблони — алмағастан алма өҙөп алыу

уйти с собрания — йыйылыштан сығып китеү

удалить с урока — дәрестән сығарып ебәреү

отдохнуть с полчаса — ярты сәғәттәй ял итеү

прожить в деревне с месяц — ауылда бер айға яҡын йәшәү

он получил с десяток писем — ул унлап хат алды

с месяц назад — бер ай самаһы элек

отъехать с километр — бер километр самаһы китеү

он служит с месяц — ул бер айға яҡын хеҙмәт итә

девочка ростом с маму — әсәһендәй буйлы ҡыҙыҡай

идти с мамой — әсәй менән барыу

поговорить с друзьями — дуҫтар менән һөйләшеү

платок с бахромой — суҡлы шәл

книга с иллюстрациями — рәсемле китап

человек с ружьём — мылтыҡлы кеше

хлеб с маслом — май яғылған икмәк

мешок с мукой — он һалынған тоҡ

ведро с молоком — һөт һалынған күнәк

есть с жадностью — ҡомһоҙланып ашау

слушать с восхищением — һоҡланып тыңлау

идти с песнями — йырлап барыу

проснуться с головной болью — баш ауыртып уяныу

мыть с мылом — һабынлап йыуыу

броситься с кулаками — кемгәлер йоҙроҡ менән ташланыу

послать с курьером — курьер менән ебәреү

у него плохо с сердцем — уның йөрәге ауырта

с самолётом произошла авария — самолёт менән авария булған

явиться с докладом — доклад менән килеү

обратиться с просьбой — үтенес менән мөрәжәғәт итеү

сделать с намерением — маҡсат менән эшләү

познакомить с девушкой — ҡыҙ менән таныштырыу

сравнить с оригиналом — төп нөсхә менән сағыштырыу

согласиться с выводами — һығымталар менән ризалашыу

быть осторожным с огнём — ут менән һаҡ булыу

с миру по нитке – голому рубашка — ил төкөрһә – күл булыр

вернуться с Кавказа — Кавказдан ҡайтыу

напасть на врага с тыла — дошманға тылдан һөжүм итеү

наблюдать за ходом боя с высоты — һуғыш барышын ҡалҡыулыҡтан күҙәтеү

цветы с юга — көньяҡ сәскәләре

картина с выставки — күргәҙмәнән алынған картина

телеграмма с дороги — юлдан килгән телеграмма

с детства — бала саҡтан алып

с первых же дней — беренсе көндәрҙән алып

приготовить с вечера — кистән әҙерләп ҡуйыу

с утра до ночи — иртәнән кискә тиклем

с весны до осени — яҙҙан алып көҙгә тиклем

получить деньги с заказчика — заказ биреүсенән аҡса алыу

урожай с гектара — (һәр) гектарҙан алынған уңыш

брать пример с матери — әсәйҙән үрнәк алыу

перевести с башкирского языка — башҡортсанан тәржемә итеү

копия с документа — документтың күсермәһе

с разрешения родителей — ата-әсәнең рөхсәте менән

с вашего согласия — һеҙҙең ризалығығыҙ буйынса

с согласия автора — автор ризалығы буйынса

умереть с голоду — астан үлеү

писать с большой буквы — ҙур хәреф менән яҙыу

торговать с рук — ҡулдан һатыу

влюбиться с первого взгляда — бер күреүҙән ғашиҡ булыу

кормить ребёнка с ложечки — баланы ҡалаҡ менән ашатыу

накупить книг — күп итеп китап һатып алыу

нанести книг — китап килтереү

ветром нанесло много снега — ел бик күп ҡар һалған

лодку нанесло на мель — кәмә һайға ултырҙы

нанести лак на картину — рәсемгә лак һөртөү

нанести реку на планшет — йылғаны планшетҡа төшөрөү

снести — о птицах

курица нанесла яиц — тауыҡ күп йомортҡа һалған

нанести обиду — хәтер ҡалдырыу, үпкәләтеү

нанести поражение — еңеү

нанести рану — яралау

нанести удар — һуғыу

нанести визит — барыу, килеү, визит яһау

край шляпы подвернулся внутрь — эшләпәнең сите эскә ҡайтарылған

повредиться — о ноге

подвернулась интересная книга — ҡыҙыҡлы китап тап булды

подвернулась путёвка — путёвка килеп сыҡты

подвернуться под руку — ҡулға эләгеү

верстать книгу — китап вёрсткалау

взять одну книгу вместо другой — бер китап урынына икенсеһен алыу

выпустить детей на улицу — балаларҙы урамға сығарып ебәреү

выпустить воротник — күлдәктең яғаһын сығарып ҡуйыу

выпустить когти — тырнаҡтарҙы сығарыу

выпустить рукава — ең оҙонайтыу

выпустить снаряд (заряд, пулю и т.п.) — атыу

выпустить в свет — донъяға сығарыу, баҫыу

выпустить из виду — күрмәй ҡалыу, күҙ уңынан ысҡындырыу

выпустить из памяти — онотоу, иҫтән сығарыу

выпустить из рук — ҡулдан ысҡындырыу, файҙалана алмау

выпустить жеребят на волю — ҡолондарҙы ағытыу

выпустить стадо на выгон — көтөүҙе көтөүлеккә ҡыуыу

выпустить воду из ванны — ҡорнанан һыуҙы ағыҙып ебәреү

выпустить тепло из комнаты — бүлмәнән йылыны сығарыу

выпустить из рук палку — таяҡты ҡулдан төшөрөп ебәреү

выпустить новых специалистов — яңы белгестәр әҙерләп сығарыу

выпустить продукцию сверх плана — пландан тыш продукция етештереү

выпустить книгу — китап нәшер итеү

выпустить газету — гәзит сығарыу

выпустить строку — бер юлды төшөрөп ҡалдырыу

обменять книгу — китап алмаштырыу

обменять кое-какие вещи на муку — ҡайһы бер әйберҙәрҙе онға алмаштырыу

обменять шапку — бүректе алмаштырып кейеү

солнечный свет — ҡояш яҡтыһы

свет луны — ай яҡтыһы

дневной свет — көндөҙгө яҡтылыҡ, көн яҡтыһы

электрический свет — электр яҡтыһы

скорость света — яҡтылыҡ тиҙлеге

свет свечи — май шәм яҡтыһы

ещё три часа до света — таң атыуға өс сәғәт бар

зажечь в комнате свет — бүлмәлә ут тоҡандырыу

свет счастья — бәхет нуры

свет надежды — өмөт сатҡыһы

свет очей — күҙ нуры

в свете чего — нимәлер күҙлегенән сығып

ни свет ни заря — бик иртә, ҡара таңдан, таң тишегенән

пролить свет — асыҡлау, асыҡлыҡ индереү, төшөндөрөп биреү

страны света — донъя илдәре

путешествие вокруг света — донъя тирәләй сәйәхәт

белый свет — яҡты донъя

на край света — ҡош та осоп етмәҫ ергә, ер сигенә, йәһәннәм тишегенә

тот свет — теге донъя

ни за что на свете — һис бер ваҡытта ла, бер ҡасан да, һис тә, бер нисек тә

явиться (появиться) на свет: — 1) донъяға килеү (тыуыу)

2) донъяға сығыу, донъя күреү (баҫылып сығыу – китап һ.б.); на чём свет стоит (ругать) — эттән алып эткә һалыу, эт тиреһен битенә ҡаплау

сжить со света — көн күрһәтмәү, яҡты донъянан ебәреү, башына етеү, ҡәбергә индереү

сидеть на стуле — ултырғыста ултырыу

сидеть у огня — ут эргәһендә ултырыу

сидеть в седле — эйәрҙә ултырыу

пчела сидит на цветке — бал ҡорто сәскәлә ултыра

костюм на нём хорошо сидит — костюм уға килешеп тора

сидеть на яйцах — йомортҡа баҫып ултырыу, бала сығарыу (ҡоштарға ҡарата)

сиднем сидеть — тормай (баҫылып) ултырыу

на глазу сидело бельмо — күҙгә аҡ һалған

сидеть над чертежами — һыҙмалар менән булышыу

сидеть за книгой — китап уҡып ултырыу

сидеть дома — өйҙә булыу

сидеть на солнце — ҡояшта ултырыу

сидеть в осаде — ҡамауҙа ултырыу

сидеть в тюрьме — төрмәлә ултырыу

сидеть на диете — диетала ултырыу

сидеть на пайке — паёкта ултырыу

сидеть без денег — аҡсаһыҙ ултырыу

сидеть без дров — утынһыҙ булыу

сидеть без дела — эшһеҙ ултырыу

лодка глубоко сидела в воде — кәмә һыуға батып ултыра

идти по стопам чьим-л. — кемдеңдер юлынан барыу, үрнәк алыу

стопа книг — бер өйөм китап

в лесу раздался вой волка: у-у-у — урманда `у-у-у` тигән бүре олоуы ишетелде

у, безобразник — ух, тәртипһеҙ

у, как страшно — уй, ҡайһылай ҡурҡыныс

у, это замечательно — аһ, был бик шәп

стоять у окна — тәҙрә эргәһендә тороу

сидеть у ворот — ҡапҡа төбөндә ултырыу

разговаривать у двери — ишек төбөндә һөйләшеү

дом у берега — яр буйындағы өй

единственнный сын у родителей — ата-әсәһенең берҙән-бер улы

у певца сильный, красивый голос — йырсының тауышы көслө, матур

дверца у шкафа сломана — шкафтың ҡапҡасы ватылған

жить у брата — ағаһында йәшәү (тороу)

у нас сегодня собрание — беҙҙә бөгөн йыйылыш

купить книгу у букиниста — букинистан китап һатып алыу

спросить у учителя — уҡытыусынан һорау